Spadkobierca nie zawsze otrzyma spadek, bowiem ustawodawca uznał, że w pewnych przypadkach dziedziczenie byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. W tym celu zostały określone w przepisach kodeksu cywilnego przesłanki, których spełnienie powoduje wyłączenie od dziedziczenia. Katalog przyczyn niegodności dziedziczenia zawiera art. 928 § 1 k.c., który jest katalogiem zamkniętym. Oznacza to, że niedopuszczalne jest uznanie danej osoby za niegodną w sytuacji wystąpienia innych okoliczności niż te określone w ww. przepisie.
Przyczyny niegodności dziedziczenia
Zgodnie z treścią art. 928 § 1 k.c., wyróżniamy 3 sytuacje w których spadkobierca może być uznany przez sąd za niegodnego:
- po pierwsze, jeśli dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy. Z zastrzeżeniem, że jeżeli przestępstwo nie było umyślne lub ciężkie to spadkobierca, który się go dopuścił nie może zostać uznany za niegodnego dziedziczenia;
- pod drugie, jeśli podstępem lub groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania testamentu albo w taki sam sposób przeszkodził mu w dokonaniu jednej z tych czynności. Wskazać należy, że dopiero wywołanie skutku w postaci odwołania lub sporządzenia testamentu ma w tym przypadku relewantne znacznie dla sądu, który może uznać kogoś za niegodnego dziedziczenia;
- po trzecie, jeśli umyślnie ukrył lub zniszczył testament spadkodawcy, podrobił lub przerobił jego testament albo świadomie skorzystał z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego np. Jan grozi Stefanowi, że go zabije jeśli ten nie sporządzi testamentu w którym powoła go do całości spadku.
Na marginesie należy wskazać, że uznanym za niegodnego może być również zapisobierca, osoba uprawniona z tytułu polecenia oraz uprawniony do zachowku.
Kto i kiedy może wystąpić do sądu z pozwem o uznanie za niegodnego dziedziczenia
Zgodnie z art. 929 k.c., uznania za niegodnego może żądać każdy, kto ma w tym interes. Przede wszystkim będzie to współspadkobierca( otrzyma od większy spadek), spadkobierca podstawiony(uzyska w ogóle możliwość otrzymania spadku), zapisobierca i uprawniony z polecania. Pozew o uznanie za niegodnego dziedziczenia można złożyć w terminie 1 roku od momentu kiedy spadkobierca dowiedział się o przyczynach czyjejś niegodności, ale nie później niż w terminie 3 lat od momentu śmierci spadkodawcy. W razie upływu któregoś z tych dwóch terminów, nie można żądać uznania spadkobiercy za niegodnego dziedziczenia. Dodatkowo należy wskazać, iż termin do wniesienia pozwu o uznanie za niegodnego dziedziczenia nie może zostać przywrócony przez sąd.
Przebaczenie, a brak możliwości uznania za niegodnego dziedziczenia
Stosownie do treści art. 930 k.c., spadkobierca nie może być uznany za niegodnego, jeżeli spadkodawca mu przebaczył. Sam zaś akt przebaczenia nie wymaga jakiejkolwiek formy szczególnej i może być dokonany w sposób dorozumiany. Dalej przepis wskazuje, że przebaczyć może również osoba niemająca zdolności do czynności prawnych, o ile przebaczenie nastąpiło z dostatecznym rozeznaniem.
Czytaj więcej:
- http://adwokat-pierog.warszawa.pl/postepowanie-o-uznanie-niegodnego-dziedziczenia/
- https://kancelariapierog.pl/jak-przyjac-spadek-jakie-elementy-powinno-zawierac-nasze-oswiadczenie-jaki-jest-termin-zlozenia-oswiadczenia-o-przyjeciu-spadku/
- http://adwokat-pierog.warszawa.pl/przyczyny-niegodnosci-dziedziczenia/
Adwokat Spadek Rzeszów | Kancelaria Spadki Rzeszów | Adwokat Spadki Warszawa| Radca Prawny Prawo Spadkowe | Adwokat Prawo Spadkowe Rzeszów | Adwokat Prawo Spadkowe Warszawa |
Prawo spadkowe
